Bác sĩ Bình
Chuyên khoa Truyền nhiễm - Hơn 23 năm công tác HIV
Ban Quản Trị
Phòng Khám Viễn Đông & Lab Viễn Đông: 361/4 Nguyễn Văn Luông, P.12, Q.6, TP.HCM
Ma túy có mấy loại khác nhau. Thương người ta phân loại theo nguồn gốc, tác dụng hoặc độc tính của chúng.
a) Theo nguồn gốc:
* Ma túy có nguốn gốc tự nhiên. Ðó là các cây:
+ Cây thuốc phiện (hay còn gọi là cây anh túc) dùng để chiết xuất ra moócphin làm giảm đau khi bị chấn thương gây đau đớn, hoặc khi đi giải phẩu thuật
Thuốc phiện có 3 dạng:
Thuốc phiện sống: là nhựa thuốc phiện mới thu hoạch từ quả và lá thuốc phiện, phơi khô, đóng gói, đặc dẻo, có mầu nâu đen xẫm, có mùi thơm quyết rũ, ít tan trong nước.
Thuốc phiện chín: Ðược bào chế từ thuốc phiện sống bằng cách dùng nước nóng hòa tan nhiều lần thuốc sống, lọc qua vải nhiều lần và sấy khô dịch lọc rồi đóng thành bánh. Nó có mùi thơm hơn thuốc phiện sống và có mầu nâu đen xẫm.
Xái thuốc phiện: Là phần còn lại trong tẩu sau khi thuốc phiện được hút xong. Thường trong xái thuốc phiện vẫn còn lại một số lượng nhất định moócphin.
+ Cây cần sa: (hay còn gọi là cây gai dầu, cây lanh mèo, cây đại mã, bồ đà). Hoạt chất của nó thường là hashish, có hoạt tính sinh học mạnh và gây nghiện.
Sản phẩm bất hợp pháp từ cây cần sa thường chế biến thành 3 dạng:
Hạt, lá, hoa nén lại thành từng bánh nặng từ 2-10kg. Những người tiêu thụ nghiền nát, thái nhỏ, phơI khô, rồi mang bán lẻ cho các con nghiện để hút (như thuốc lá điếu) hoặc pha như nước chè để uống.
Ngoài ra người ta còn chưng cất từ hạt, lá, hoa sau khi phơI khô để lấy nhựa (hashish). Màu nhựa của nó giống màu nhựa thuốc phiện, có hàm lượng lớn gấp 8-10 lần so với khi để tươi. Nó thường được đóng thành bánh nặng từ 0.5-1kg, hoặc dạng viên có đường kính từ 1-8cm.
Hơn nữa, người ta còn tinh chế cần sa thành dạng tinh dầu lỏng.
+ Cây côca mà hoạt chất chính nó là côcain. Côcain là hợp chất thiên nhiên, có tác dụng gây tê tại chỗ, có tác dụng kích thích thần kinh trung ương và gây nghiện. Dùng côcain lúc đầu thấy sảng khoái do tinh thần được kích thích, có những phản xạ hưng phấn, sau đó bị mê man. Dùng ở liều cao, nó sẽ để lại di chứng rối loạn chức năng cơ quan thần kinh, sẽ gây ngộ độc cho người, làm chân tay co quắp, liệt hô hấp và tuần hoàn, có thể gây ra tử vong.
+ Cây khát (còn gọi là cây catha)
Người ta nhai lá này lúc đầu thấy hưng phấn , sảng khoái cao độ, dẫn đến việc nói năng bừa bãi, nói nhiều, nói lung tung. Nhiều trường hợp không làm chủ được bản thân, hành động quá khích, thậm chí giống người điên khùng, có khi bị rối loạn thần kinh.
Từ cây này,người ta chế tạo ra một số chất, trong đó có một số chất cathinon có cấu trúc hóa học và dược lý rất giống chất amphetamine – một chất kích thích thần kinh cực mạnh mà các vận động viên thường sử dụng để tăng khả năng và hiệu quả thi đấu. Ðó chính là nhân tố gây nghiện của amphetamine.
* Ma tuý có nguồn gốc nhân tạo
Các chất làm giảm đau
+ Dolargan: Là chất làm giảm đau. Giống moócphin, nó gây hưng phấn cho người sử dụng, nhưng ít gây suy giảm hô hấp và ít gây nghiện hơn moócphin, nhưng giá thành lại cao hơn 5-10 lần.
+ HÊRÔIN TỔNG HỢP: LÀ LOẠI MA TÚY ÐƯỢC DÙNG PHỔ BIẾN Ở CHÂU ÂU VÀ một số nước trên thế giới. Hêroin vào Việt Nam chủ yếu từ năm 1995, được tinh chế từ thuốc phiện, nhưng mạnh gấp 10 lần thuốc phiện và gây nghiện rất nhanh. Do việc vận chuyển thuốc phiện quá nặng nhọc và tốn kém, mặt khác giá hêroin đắt gấp hàng trăm lần giá thuốc phiện, trong khi giá để chế biến hêroin từ thuốc phiện không đáng kể bằng giá bán: Ví dù: Giá 1kg thuốc phoện 150-170 đôla, nhung giá một kg hêroin là 15-20 nghìn đôla. Do đó, bọn xấu ở nước ngoài thường chế xuất thuốc phiện thành hêroin để vận chuyển dễ và thu lợi bất chính cao.
Ðây là loại ma túy rất độc hại, gây nghiện nặng và gây cho người dùng nhiều thảm học, trước hết là những thương tổn ở hệ thần kinh trung ương.
Các chất kích thích hệ thần kinh
+ Amphetamine: Loại này được sản xuất ở gdạng bột, viên nén, viên con nhộng, ống tiêm…khi dùng ở liều cao, sẽ làm cho cơ thể bị choáng, suy sụp, không muốn ăn uống, đau đớn, loạn nhịp tim, giảm khả năng lao động và học tập …Dùng lâu có thể bị rối loaồn thần kinh, dẫn đến tâm thần.
+ Methamphetamine: (Meth) (mạnh hơn Amphetamine và gấp 500 lần so với thuốc phiện).
Loại ma túy này rất nguy hiểm và có hại hơn ma túy tự nhiên rất nhiều bởi nó có nồng độ cao, khả năng gây nghiện nhanh và tác động mạnh lên hệ thần kinh, làm cho người sử dụng loạI này dễ bị kích thích gây tội ác ngay.
Các chất ức chế hệ thần kinh
Barbiturat: Là nhóm an thần, chống co giật. Dùng lâu hoặc quá liều thì sẽ dẫn tới mất trí nhớ, nói ngọng, và gây tổn thương cho hệ tuần hoàn, thậm chí gây ngộ độc, dẫn tới tử vong.
Methaqualon:, mecloqualon, benzodiazepin…làm giảm đau, an thần, chống co giật, thư giãn cơ bắp … Nhưng là những chất gây nghiện đối với những người hay sử dụng chúng.
Thuốc an thần seduxen, mepropamate… dùng để chữa bệnh, chống lo âu, hồi họp, khó ngủ và đau đầu. Nhưng dùng nhiều sẽ gây nghiện.
b)Theo mức độ gây nghiện
Loạị mạnh: Bao gồm những ma túy luôn gây ra hiện tượng nghiện.
Khi cai nghiện, thường gây ra những rối loạn nghiêm trọng về sinh lý – hôi chứng cai nghiện như: Thuốc phiện, hêroin, côcain, meth.
Loại trung bình: Nếu bị lạm dụng, thường gây nghiện do phản ứng dược lý. Gây tác dụng lạI cơ thể người dùng như thuốc giảm đau: moóc phin, dolargan hay thuốc an thần gây ngủ: seduzen, mepropamate.
Loại nhẹ: Thường là những chất gây nghiện có phản ứng của tâm lý, không phảI chịu sự kiểm soát và nghiêm cấm như : Nicotin từ lá của cây thuốc lá, caphêin chiết xuất từ hạt càphê.
Website phòng chống ma túy
a) Theo nguồn gốc:
* Ma túy có nguốn gốc tự nhiên. Ðó là các cây:
+ Cây thuốc phiện (hay còn gọi là cây anh túc) dùng để chiết xuất ra moócphin làm giảm đau khi bị chấn thương gây đau đớn, hoặc khi đi giải phẩu thuật
Thuốc phiện có 3 dạng:
Thuốc phiện sống: là nhựa thuốc phiện mới thu hoạch từ quả và lá thuốc phiện, phơi khô, đóng gói, đặc dẻo, có mầu nâu đen xẫm, có mùi thơm quyết rũ, ít tan trong nước.
Thuốc phiện chín: Ðược bào chế từ thuốc phiện sống bằng cách dùng nước nóng hòa tan nhiều lần thuốc sống, lọc qua vải nhiều lần và sấy khô dịch lọc rồi đóng thành bánh. Nó có mùi thơm hơn thuốc phiện sống và có mầu nâu đen xẫm.
Xái thuốc phiện: Là phần còn lại trong tẩu sau khi thuốc phiện được hút xong. Thường trong xái thuốc phiện vẫn còn lại một số lượng nhất định moócphin.
+ Cây cần sa: (hay còn gọi là cây gai dầu, cây lanh mèo, cây đại mã, bồ đà). Hoạt chất của nó thường là hashish, có hoạt tính sinh học mạnh và gây nghiện.
Sản phẩm bất hợp pháp từ cây cần sa thường chế biến thành 3 dạng:
Hạt, lá, hoa nén lại thành từng bánh nặng từ 2-10kg. Những người tiêu thụ nghiền nát, thái nhỏ, phơI khô, rồi mang bán lẻ cho các con nghiện để hút (như thuốc lá điếu) hoặc pha như nước chè để uống.
Ngoài ra người ta còn chưng cất từ hạt, lá, hoa sau khi phơI khô để lấy nhựa (hashish). Màu nhựa của nó giống màu nhựa thuốc phiện, có hàm lượng lớn gấp 8-10 lần so với khi để tươi. Nó thường được đóng thành bánh nặng từ 0.5-1kg, hoặc dạng viên có đường kính từ 1-8cm.
Hơn nữa, người ta còn tinh chế cần sa thành dạng tinh dầu lỏng.
+ Cây côca mà hoạt chất chính nó là côcain. Côcain là hợp chất thiên nhiên, có tác dụng gây tê tại chỗ, có tác dụng kích thích thần kinh trung ương và gây nghiện. Dùng côcain lúc đầu thấy sảng khoái do tinh thần được kích thích, có những phản xạ hưng phấn, sau đó bị mê man. Dùng ở liều cao, nó sẽ để lại di chứng rối loạn chức năng cơ quan thần kinh, sẽ gây ngộ độc cho người, làm chân tay co quắp, liệt hô hấp và tuần hoàn, có thể gây ra tử vong.
+ Cây khát (còn gọi là cây catha)
Người ta nhai lá này lúc đầu thấy hưng phấn , sảng khoái cao độ, dẫn đến việc nói năng bừa bãi, nói nhiều, nói lung tung. Nhiều trường hợp không làm chủ được bản thân, hành động quá khích, thậm chí giống người điên khùng, có khi bị rối loạn thần kinh.
Từ cây này,người ta chế tạo ra một số chất, trong đó có một số chất cathinon có cấu trúc hóa học và dược lý rất giống chất amphetamine – một chất kích thích thần kinh cực mạnh mà các vận động viên thường sử dụng để tăng khả năng và hiệu quả thi đấu. Ðó chính là nhân tố gây nghiện của amphetamine.
* Ma tuý có nguồn gốc nhân tạo
Các chất làm giảm đau
+ Dolargan: Là chất làm giảm đau. Giống moócphin, nó gây hưng phấn cho người sử dụng, nhưng ít gây suy giảm hô hấp và ít gây nghiện hơn moócphin, nhưng giá thành lại cao hơn 5-10 lần.
+ HÊRÔIN TỔNG HỢP: LÀ LOẠI MA TÚY ÐƯỢC DÙNG PHỔ BIẾN Ở CHÂU ÂU VÀ một số nước trên thế giới. Hêroin vào Việt Nam chủ yếu từ năm 1995, được tinh chế từ thuốc phiện, nhưng mạnh gấp 10 lần thuốc phiện và gây nghiện rất nhanh. Do việc vận chuyển thuốc phiện quá nặng nhọc và tốn kém, mặt khác giá hêroin đắt gấp hàng trăm lần giá thuốc phiện, trong khi giá để chế biến hêroin từ thuốc phiện không đáng kể bằng giá bán: Ví dù: Giá 1kg thuốc phoện 150-170 đôla, nhung giá một kg hêroin là 15-20 nghìn đôla. Do đó, bọn xấu ở nước ngoài thường chế xuất thuốc phiện thành hêroin để vận chuyển dễ và thu lợi bất chính cao.
Ðây là loại ma túy rất độc hại, gây nghiện nặng và gây cho người dùng nhiều thảm học, trước hết là những thương tổn ở hệ thần kinh trung ương.
Các chất kích thích hệ thần kinh
+ Amphetamine: Loại này được sản xuất ở gdạng bột, viên nén, viên con nhộng, ống tiêm…khi dùng ở liều cao, sẽ làm cho cơ thể bị choáng, suy sụp, không muốn ăn uống, đau đớn, loạn nhịp tim, giảm khả năng lao động và học tập …Dùng lâu có thể bị rối loaồn thần kinh, dẫn đến tâm thần.
+ Methamphetamine: (Meth) (mạnh hơn Amphetamine và gấp 500 lần so với thuốc phiện).
Loại ma túy này rất nguy hiểm và có hại hơn ma túy tự nhiên rất nhiều bởi nó có nồng độ cao, khả năng gây nghiện nhanh và tác động mạnh lên hệ thần kinh, làm cho người sử dụng loạI này dễ bị kích thích gây tội ác ngay.
Các chất ức chế hệ thần kinh
Barbiturat: Là nhóm an thần, chống co giật. Dùng lâu hoặc quá liều thì sẽ dẫn tới mất trí nhớ, nói ngọng, và gây tổn thương cho hệ tuần hoàn, thậm chí gây ngộ độc, dẫn tới tử vong.
Methaqualon:, mecloqualon, benzodiazepin…làm giảm đau, an thần, chống co giật, thư giãn cơ bắp … Nhưng là những chất gây nghiện đối với những người hay sử dụng chúng.
Thuốc an thần seduxen, mepropamate… dùng để chữa bệnh, chống lo âu, hồi họp, khó ngủ và đau đầu. Nhưng dùng nhiều sẽ gây nghiện.
b)Theo mức độ gây nghiện
Loạị mạnh: Bao gồm những ma túy luôn gây ra hiện tượng nghiện.
Khi cai nghiện, thường gây ra những rối loạn nghiêm trọng về sinh lý – hôi chứng cai nghiện như: Thuốc phiện, hêroin, côcain, meth.
Loại trung bình: Nếu bị lạm dụng, thường gây nghiện do phản ứng dược lý. Gây tác dụng lạI cơ thể người dùng như thuốc giảm đau: moóc phin, dolargan hay thuốc an thần gây ngủ: seduzen, mepropamate.
Loại nhẹ: Thường là những chất gây nghiện có phản ứng của tâm lý, không phảI chịu sự kiểm soát và nghiêm cấm như : Nicotin từ lá của cây thuốc lá, caphêin chiết xuất từ hạt càphê.
Website phòng chống ma túy