B
Bác sĩ Bình
I. CHẨN ĐOÁN
I.1. Dịch tễ
- Đã từng ăn thịt heo tái, sống, ăn rau sống.
- Có tiền sử bệnh sán dải heo trưởng thành (Taenia solium).
I.2. Lâm sàng
Triệu chứng tùy thuộc vào vị trí của nang sán:
- Ở não: tăng áp lực nội sọ, động kinh cục bộ, yếu chi, rối loạn tri giác.
- Ở mắt: xâm lấn tại chỗ hốc mắt, mí mắt, kết mạc, rối loạn thị giác.
- Ở dưới da và mô cơ: các nốt cục dưới da 0,5 – 2 cm, có thể sờ thấy được. Nếu mới bị nhiễm, các nang sán trong cơ có thể gây đau. Sau nhiều năm, chúng sẽ bị vôi hóa và có thể được phát hiện khi chụp X quang.
I.3. Cận lâm sàng
- Bạch cầu ái toan trong máu có thể tăng. Đối với bệnh ấu trùng sán dải heo ở não, bạch cầu ái toan trong dịch não tủy tăng cao.
- Huyết thanh chẩn đoán (ELISA) bệnh ấu trùng sán dải heo (cysticercus) dương tính.
- X quang, CT scan, MRI não: tổn thương đa ổ nghi ngờ neurocysticercosis.
- Sinh thiết các vị trí tổn thương nếu có thể để tìm nang sán.
II. ĐIỀU TRỊ
- Albendazole 400 mg x 2 lần/ ngày, trong 3 tuần. Có thể lặp lại điều trị nếu triệu chứng lâm sàng không giảm. Phải theo dõi chức năng gan trong quá trình điều trị.
- Trường hợp xác định bệnh nang sán ở não phải phối hợp corticosteroid 5 – 10 ngày.
- Trường hợp chỉ có huyết thanh chẩn đoán dương tính, không cần thiết điều trị đặc hiệu. Tư vấn và dặn dò bệnh nhân đến khám khi có triệu chứng bất thường.
I.1. Dịch tễ
- Đã từng ăn thịt heo tái, sống, ăn rau sống.
- Có tiền sử bệnh sán dải heo trưởng thành (Taenia solium).
I.2. Lâm sàng
Triệu chứng tùy thuộc vào vị trí của nang sán:
- Ở não: tăng áp lực nội sọ, động kinh cục bộ, yếu chi, rối loạn tri giác.
- Ở mắt: xâm lấn tại chỗ hốc mắt, mí mắt, kết mạc, rối loạn thị giác.
- Ở dưới da và mô cơ: các nốt cục dưới da 0,5 – 2 cm, có thể sờ thấy được. Nếu mới bị nhiễm, các nang sán trong cơ có thể gây đau. Sau nhiều năm, chúng sẽ bị vôi hóa và có thể được phát hiện khi chụp X quang.
I.3. Cận lâm sàng
- Bạch cầu ái toan trong máu có thể tăng. Đối với bệnh ấu trùng sán dải heo ở não, bạch cầu ái toan trong dịch não tủy tăng cao.
- Huyết thanh chẩn đoán (ELISA) bệnh ấu trùng sán dải heo (cysticercus) dương tính.
- X quang, CT scan, MRI não: tổn thương đa ổ nghi ngờ neurocysticercosis.
- Sinh thiết các vị trí tổn thương nếu có thể để tìm nang sán.
II. ĐIỀU TRỊ
- Albendazole 400 mg x 2 lần/ ngày, trong 3 tuần. Có thể lặp lại điều trị nếu triệu chứng lâm sàng không giảm. Phải theo dõi chức năng gan trong quá trình điều trị.
- Trường hợp xác định bệnh nang sán ở não phải phối hợp corticosteroid 5 – 10 ngày.
- Trường hợp chỉ có huyết thanh chẩn đoán dương tính, không cần thiết điều trị đặc hiệu. Tư vấn và dặn dò bệnh nhân đến khám khi có triệu chứng bất thường.